Antiqua et Nova – Nederlandse vertaling, Over kunstmatige intelligentie

In januari 2025 publi­ceer­den het Di­cas­te­rie voor de Ge­loofs­leer en het Di­cas­te­rie voor Cultuur en Onder­wijs ge­za­men­lijk een tekst over kunst­ma­tige intel­li­gentie: Antiqua et Nova (Oud en nieuw).

Deze tekst gaat over de relatie tussen kunst­ma­tige intel­li­gentie (AI) en men­se­lijke intel­li­gentie vanuit een chris­te­lijk per­spec­tief. Er is nu een Neder­landse vertaling be­schik­baar van dr. Maurits J. Sinninghe Damsté, pr.

Nu AI in hoog tempo een steeds grotere rol gaat spelen in allerlei facetten van het dage­lijks leven, is deze tekst een aanra­der om stil te staan bij een aantal be­lang­rijke vragen omtrent AI. Wat is AI precies, hoe verhoudt het zich tot de men­se­lijke intel­li­gentie en welke ethische vraag­te­kens moeten wor­den gezet bij het gebruik er van?

Cruciale rol

Ethiek speelt een cruciale rol bij het gebruik van AI. Het do­cu­ment bena­drukt dat AI moet wor­den ont­wik­keld en gebruikt op een manier die de men­se­lijke waar­dig­heid res­pec­teert en het alge­meen wel­zijn bevor­dert. Het roept op tot verant­woord gebruik waarbij de men­se­lijke vrij­heid en besluit­vor­ming centraal staan.

De tekst stelt dat de mens zowel oude als nieuwe wijs­heid kan gebruiken bij het omgaan met de uit­dagingen en moge­lijk­he­den die voort­ko­men uit weten­schap­pe­lijke en techno­lo­gische voor­uit­gang. In de inlei­ding wordt al onder­streept dat de chris­te­lijke traditie intel­li­gentie beschouwt als een gave van God, essentieel voor het men­se­lijk bestaan.

Speer­punt voor paus Leo XIV

Paus Leo XIV liet met de keuze voor zijn naam al zien oog te hebben voor de revolutie die kunst­ma­tige intel­li­gentie teweeg gaat brengen. Door de naam Leo XIV aan te nemen en daarbij expliciet te ver­wij­zen naar zijn voor­gan­ger Leo XIII, die een speer­punt maakte van des­tijds de industriële revolutie, maakt hij dui­de­lijk: kunst­ma­tige intel­li­gentie is geen randfeno­meen, maar een morele omwen­teling. Deze omwen­teling zal een speer­punt van zijn pon­ti­fi­caat zijn.

• Neder­landse vertaling door dr. Maurits J. Sinninghe Damsté, pr. (pdf)
• Door AI gegenereerde samen­vat­ting (pdf)

Bron: Bisdom Haarlem/Amsterdam