Dit jaar werd de zesde editie van God in Nederland (auteurs: Joris Kregting, Fred van Lieburg, Paul Vermeer) gepubliceerd, een onderzoek naar religieuze ontwikkelingen in Nederland. Op 12 december gaan we samen in gesprek over dat onderzoek. Wat heeft het onderzoeksrapport teweeg gebracht en welke reacties zijn er op het rapport gekomen?
Over het symposium
Sinds de eerste editie in 1966 is dit onderzoek iedere tien jaar herhaald. De opeenvolgende edities geven een diepgaand beeld van de ontwikkeling van de betrokkenheid van de Nederlandse bevolking bij het christelijk geloof en de kerken. Deze betrokkenheid is allengs minder geworden en er zijn nauwelijks tekenen dat deze neerwaartse trend spoedig zal omkeren. Uiteraard heeft deze ontwikkeling in de eerste plaats gevolgen voor de kerken zelf, maar er zijn ook maatschappelijke consequenties. Traditiegetrouw bestaat er in Nederland een sterke band tussen de christelijke kerken en maatschappelijke domeinen als het onderwijs en de zorg. Veel onderwijs- en zorginstellingen zijn uit de christelijke traditie voortgekomen of hebben ook vandaag nog een confessionele signatuur. Ze boden bijvoorbeeld als vanzelfsprekend godsdienstonderwijs of pastorale zorg aan leerlingen en patiënten. Maar wat houdt deze band nog in nu vier op de vijf Nederlanders zich niet meer betrokken voelen bij de kerken? Wat betekent dit voor onderwijs en zorg, en voor de relatie tussen de kerken en de overheid? En hoe wordt vanuit de kerken zelf naar deze situatie gekeken? Deze vragen staan centraal tijdens dit publiekssymposium, dat wordt georganiseerd in samenwerking met het tijdschrift Religie en Samenleving.
Wat staat er op het programma?
Het symposium wordt geopend door de rector magnificus van de Radboud Universiteit José Sanders. Zij schetst een beknopt beeld van de hedendaagse kerkelijke situatie aan de hand van de belangrijkste bevindingen van de zesde editie van God in Nederland. Ralf Smeets (directeur Vereniging van Geestelijk Verzorgers – VGVZ) bespreekt vervolgens hoe deze situatie heeft geleid tot een ontwikkeling van pastorale zorg naar geestelijke verzorging en hoe hedendaagse geestelijke verzorging gestalte krijgt in verschillende zorginstellingen. Mark Buck (voorzitter College van Bestuur Vereniging Katholiek en Christelijk Onderwijs Verus en vice-voorzitter CDA) licht toe wat deze situatie betekent voor het confessioneel onderwijs en hoe confessionele scholen zich vandaag de dag positioneren in de seculiere Nederlandse samenleving. Nadat deze twee belangrijke maatschappelijke domeinen zijn belicht, volgen twee meer algemene reacties. De bisschop van ‘s-Hertogenbosch, Mgr. Gerard de Korte, zal laten zien hoe de Rooms-Katholieke Kerk in visie en beleid reageert op het huidige religieuze klimaat in de Nederlandse samenleving en wat dit betekent voor het hedendaagse zelfverstaan van zijn kerk. Tenslotte zal Jaap Smit (voormalig commissaris van de Koning in de provincie Zuid-Holland en voorzitter van het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken – CIO) ingaan op de relatie tussen de kerken en de overheid en hoe deze relatie concreet wordt beïnvloed door de voortgaande ontkerkelijking. Na de vier lezingen volgt er een panelgesprek tussen de sprekers, waarbij ook de aanwezigen in de zaal kunnen reageren op de lezingen. Het symposium sluit af met de presentatie van het themanummer van Religie en Samenleving met daarin reflecties vanuit de kerken, onderwijs, zorg en overheid op God in Nederland (te bestellen bij aanmelding).
