Van 4 tot 29 oktober vindt in Rome de eerste algemene vergadering plaats van de synode over ‘Synodaliteit’ in de kerk. Het betreft een belangrijk meerjarig project van 2021 tot 2024, geïnitieerd door paus Franciscus, onder het motto ‘communio, participatio, missio’. Niet minder dan een vernieuwing van de bestuurscultuur in de kerk staat op de agenda. Luisteren naar de basis is daarbij een speerpunt.
Mooi maar stom
Paus Franciscus sprak bij de opening van het synodaal proces (9 oktober 2021) de bede uit: “Kom, Heilige Geest! U inspireert tot nieuwe manieren van spreken en legt woorden van leven op onze lippen. Behoed ons ervoor een ‘museumkerk’ te worden, mooi maar stom, met veel verleden en weinig toekomst.”
Het project startte in 2021 met een ‘diocesane luisterfase’ in alle bisdommen ter wereld. Daarna volgde een continentale fase. Binnen Europa kwamen afgevaardigden van 39 bisschoppenconferenties afgelopen februari in Praag samen, wat resulteerde in een werkdocument Instrumentum Laboris. Voor Nederland was bisschop Hans van den Hende afgevaardigd.
In oktober vindt de algemene vergadering van de synode plaats. Nederland vaardigt Ted Hoogenboom, hulpbisschop van het aartsbisdom Utrecht, af. Verder zal de Nederlandse hoogleraar Myriam Wijlens als expert deelnemen. Opmerkelijk aan deze synode is dat voor het eerst leken – mannen en vrouwen – zullen deelnemen als volledig lid, mét stemrecht.
Rol religieuzen
De paus heeft steeds benadrukt hoe belangrijk de rol van religieuzen is, met name hun gebed. Zo hebben 180 monastieke gemeenschappen uit heel Europa continu gebeden om zegen over de continentale bijeenkomst afgelopen februari in Praag. Tijdens de aanstaande synode in Rome zal de bekende dominicaan Timothy Radcliffe een driedaagse retraite begeleiden.
Verder nodigt de paus samen met de gemeenschap van Taizé alle jongvolwassenen uit alle kerken uit om op 30 september in Rome, samen met de broeder van Taizé, voor de kerk te komen bidden, onder het motto: TOGETHER, Samenkomst van Gods volk.
In dat kader heeft de koepelorganisatie van Nederlandse religieuzen (KNR) de bundel ‘Bidden voor de synode’ samengesteld met gebeden, Bijbelteksten en fragmenten uit het Europese werkdocument Instrumentum Laboris. De KNR roept alle religieuzen en religieuze gemeenschappen op om tijdens de synode te bidden voor de deelnemers: om wijsheid, openheid van geest, moed en onderscheidingsvermogen.
De gebeden en teksten uit de bundel ‘Bidden voor de synode’ kunnen individueel worden gebruikt voor gebed en overweging of tijdens de synodeperiode worden ingepast in de reguliere gebedsmomenten van gemeenschappen.
Franciscaans Jongerentreffen
De Katholieke Vereniging voor Oecumene organiseert vanuit Nederland een jongerenreis (28 september t/m 2 oktober 2023) naar de TOGETHER-gebedsdag in Rome. (Zie: Sluit in Nederland aan bij TOGETHER – Katholieke Vereniging voor Oecumene.)
In Megen sluit het Franciscaans Jongerentreffen, dat net in het weekend van 30 september plaatsvindt, aan op de gebedsdag. Deelnemers zullen samen via een livestream het TOGETHER-evenement in het Vaticaan meebeleven. Zie Franciscaans jongerentreffen 2023 – Minderbroeders Franciscanen.
Officiële website van de synode: Synod 2021 – 2024
