In de Sint Catharinakathedraal te Utrecht werd op zondag 29 december officieel het Heilig Jaar geopend. Dat gebeurde die dag in alle bisdommen wereldwijd, het thema van dit Jubeljaar is ‘Pelgrims van Hoop’. De plechtigheid startte met een samenkomst in de Sint Augustinuskerk. Daarna liepen de aanwezigen in processie door de binnenstad van Utrecht naar de Sint Catharinakathedraal. Gelovigen – onder wie veel acolieten – uit heel het Aartsbisdom Utrecht waren voor deze opening naar Utrecht gekomen.
Paus Franciscus had in de nachtmis het Heilig Jaar 2025 officieel geopend met het openen van de Heilige Deur van de St. Pietersbasiliek. Hij zei onder meer dat “deze nacht de deur van de hoop voor de wereld is geopend.” Op Tweede Kerstdag opende paus Franciscus ook nog een Heilige Deur in de kapel van de Rebbibia gevangenis in Rome. De paus heeft deze gevangenis meermalen bezocht.
Op 29 december werd in de Sint Augustinuskerk onder meer een passage uit het Evangelie volgens Johannes gelezen (Joh.. 14,1-7): “Ik ben de weg, de waarheid en het leven. Niemand komt tot de Vader, tenzij door Mij.” Ook bad kardinaal Eijk: “God en Vader, Gij die de hoop zijt die niet teleurstelt, en het begin en einde van al wat bestaat, zegen het begin van onze pelgrimstocht, waarop we het glorievolle kruis van uw Zoon volgen.”
Tevens werd een deel uit de pauselijke bul ‘Spes non confundit’ (de hoop wordt niet teleurgesteld) voorgelezen, met deze bul kondigde paus Franciscus eerder het Heilig Jaar af. Daarin schrijft de paus onder meer: “Moge het Jubeljaar voor allen een gelegenheid zijn om de hoop nieuw leven in te blazen.”
Tijdens de processie ging het processiekruis voorop. Dit was versierd met vier linten in de kleuren van het logo van het Heilig Jaar, een verwijzing naar de vier windstreken. Kardinaal Eijk, Mgr. Hoogenboom, Mgr. Woorts, vicaris Cornelissen, leden van het kapittel, priesters, diakens, religieuzen, pastoraal werk(st)ers, leden van de Orde van Malta, acolieten en gelovigen uit heet het aartsbisdom vormden een lange stoet die via de Oudegracht naar de Sint Catharinakathedraal liep. Tijdens de processie werd onder meer de Litanie van de heiligen gezongen.
Eenmaal bij de kathedraal aangekomen verzamelden de gelovigen zich op het plein, waar kardinaal Eijk op de drempel van het portaal het kruis omhoog hief en het volk uitnodigde om het kruis met een acclamatie te vereren.
In zijn preek verwees kardinaal Eijk naar de lange traditie die aan het Heilig Jaar ten grondslag ligt: “De traditie van het Heilig Jaar ofwel Jubeljaar is al vermeld in het Oude Testament, namelijk in het boek Leviticus (25,8-55). Het was een jaar dat in het teken van de verzoening stond. In de Katholieke Kerk is deze traditie hervat vanaf 1300.”
Ook wees kardinaal Eijk erop dat de Heilige Deur een diep Bijbels fundament heeft: “De Heilige Deur is een symbool van Jezus. Jezus noemt zichzelf in het 10de hoofdstuk van het Johannesevangelie de deur van de schaapstal, de deur naar het Rijk Gods: ‘Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Ik ben de deur van de schapen … Ik ben de deur. Als iemand door Mij binnengaat, zal hij worden gered’ (Joh. 10,7.9). Jezus maakt ook duidelijk dat hij voor ons de enige deur is, de enige toegangsweg is tot de Eeuwige Vader, doordat hij in Zijn kruisdood en verrijzenis de schuld voor onze zonden uitboette en ons van de eeuwige dood verloste. Een andere weg dan Jezus is er niet. Hij is de enige Middelaar tussen God en ons. Deze waarheid wordt door de Heilige Deur tot uitdrukking gebracht.”
Kardinaal Eijk zette ook kort uiteen hoe we kunnen deelnemen aan het Heilig Jaar: “Ten eerste door het sacrament van Boete en Verzoening te ontvangen, dat wil zeggen een oprechte biecht uit te spreken; ten tweede door deel te nemen aan een Eucharistieviering en de communie te ontvangen en ten derde door via één van de Heilige Deuren van één van de vier grote basilieken van Rome die dienen als beeld voor de schaapstal binnen te gaan.” Overigens mocht het Aartsbisdom Utrecht ook een aantal kerken aanwijzen, waar mensen door te biechten en te communiceren de vrucht van het Heilig Jaar kunnen ontvangen, zo memoreerde kardinaal Eijk.
De vrucht van het Heilig Jaar is op de eerste plaats uiteraard de verzoening met God en daardoor ook met de mensen die we wellicht liefdeloos hebben bejegend, zo benadrukte hij. “Tevens kunnen we kwijtschelding krijgen van alle tijdelijke straffen die we eventueel door onze zonden hebben opgelopen en in het vagevuur zullen moeten ondergaan. Hoe moeten ons dat vagevuur nu voorstellen? In de kunst wordt het vagevuur vaak afgebeeld als een plek waar zielen zich in een poel van vuur bevinden. Dat vuur is een symbool voor de pijn en het verdriet in de ziel dat hij zijn eeuwig doel, namelijk zijn vrede met God, nog niet heeft bereikt. Dat is de inhoud van die tijdelijke straf, die wordt gesymboliseerd door het vuur.” De kwijtschelding van die straffen hebben we allemaal hard nodig “en dat geldt ook voor de aartsbisschop van Utrecht” zo zei hij.
De paus gaf aan het Heilig jaar 2025 als thema de hoop, riep kardinaal Eijk in herinnering. “Die verzoening met God is een bron van hoop. De diepste hoop is dat we eens God zullen zien van aangezicht tot aangezicht. Zonder hoop kan niemand leven. Maar om God in de ogen te kunnen zien, moeten we eerst met Hem verzoend zijn. Deze verzoening is ons gegeven in Jezus’ kruisdood en verrijzenis. In de Brief aan de Hebreeën wordt de hoop een anker genoemd. Jezus is in Zijn kruisdood en verrijzenis een anker voor ons; een houvast in ons leven, een anker dat voorkomt dat we wegdrijven in doelloosheid, wanhoop, verwarring en zonde; een anker waardoor we in dit leven via Jezus vast met de Hemel, dat wil zeggen de Eeuwige Vader verbonden zijn en eens Zijn eeuwige liefdevolle Koninkrijk binnen kunnen gaan.”
De voorbeden tijdens de Eucharistieviering werden uitgesproken in verschillende talen, waardoor de diversiteit van gelovigen in het aartsbisdom en de band met de wereldkerk tot uitdrukking kwam. Kardinaal Eijk zei in zijn slotwoord dat het mooi was “om met zovelen uit heel het aartsbisdom hier vandaag bijeen te voor de opening van het Heilig Jaar, onder wie ook velen van de gemeenschap rond de Engelstalige Mis. Ik wens u allen van harte een gezegend Heilig Jaar en dat u de vrucht mag ontvangen van de verzoening met God door Zijn Zoon Jezus Christus.” Na afloop van de viering maakten velen gebruik van de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten in het Sint Bonifatuishuis vlakbij de kathedraal, waar ook voor eten en drinken was gezorgd.
Bron: www.aartsbisdom.nl
