Op 24 januari (de gedachtenis van de heilige Franciscus van Sales) publiceerde paus Franciscus de boodschap voor de 57ste Wereldcommunicatiedag. Het thema luidt: “Spreken met het hart: De waarheid in liefde.” Het tweede deel van de titel verwijst naar de brief van Paulus aan de christenen van Efese, waarin hij oproept: “Laten wij de waarheid spreken in liefde en zo geheel naar Christus toegroeien” (Efesiërs 4, 15).
In zijn boodschap voor de Werelddag van de sociale communicatiemiddelen sluit de paus aan bij de boodschappen van 2021 en 2022 waarin zien en luisteren centraal stonden. Nu gaat het over spreken. Als we met een zuiver hart luisteren, zijn we ook in staat in liefde de waarheid te zeggen, aldus paus Franciscus. Hij citeert paus Benedictus XVI die eens schreef: “Het is het hart dat ziet.” Om goed te communiceren moeten we ons hart zuiveren.
Wanneer we hartelijk communiceren, beminnen we degenen die naar ons luisteren. De paus wijst in dit verband op de manier waarop Jezus spreekt met de Emmaüsgangers. Hij spreekt tot hen met zijn hart en dringt zichzelf niet op. Hij opent op een liefdevolle wijze hun geest, zodat zij de diepe betekenis van datgene wat op Golgotha gebeurd is begrijpen en hun hart brandt van vreugde. Het is de taak van alle gelovigen om ook in een sterk gepolariseerde tijd met open hart en armen te spreken.
Voor paus Franciscus is de heilige Franciscus van Sales (1567-1622) een inspirerend voorbeeld. Paus Pius XI riep hem in 1923 uit tot patroon van de journalisten. In het begin van de zeventiende eeuw was hij bisschop van Genève waar theologen verhitte discussies voerden met de calvinisten. Zijn bereidheid om geduldig met iedereen te dialogeren maakte hem tot een buitengewone getuige van God. Hij was ervan overtuigd dat, om goed te spreken, het voldoende is om op de juiste wijze lief te hebben. De paus hoopt dat journalisten en zij die in de communicatie werken zich laten inspireren door deze heilige van de tederheid, door moedig de waarheid te zeggen en agressieve en polariserende taal te vermijden.
De paus staat ook kort stil bij het synodale proces. In de Kerk is een grote behoefte aan een luisterende houding. Wanneer we onbevooroordeeld luisteren, “geven we ruimte aan het spreken in Gods stijl die gevoed wordt door nabijheid, barmhartigheid en tederheid”, aldus paus Franciscus. Hij droomt van een kerkelijke communicatie die onder leiding van de heilige Geest nieuwe wegen vindt voor een vriendelijke en profetische verkondiging die de relatie met God en de naaste centraal stelt en nooit waarheid en liefde scheidt.
De paus citeert uit het boek Spreuken: “Een zachte tong kan beenderen breken” (Spreuken 25, 15). De paus wijst er in deze boodschap bezorgd op hoe makkelijk wij momenteel oorlogszuchtige taal bezigen waarin we oproepen tot vernietiging van landen en volkeren. Duidelijk verwerpt hij elke vorm van oorlogsretoriek en hij wijst op de noodzaak van bekering van ons hart.
De boodschap van paus Franciscus voor Wereldcommunicatiedag is onderdeel van de sociale leer van de Kerk.
- Lees de boodschap van paus Franciscus voor Wereldcommunicatiedag 2022: “Spreken met het hart: De waarheid in liefde” (Engels)
